چه رابطه ای بین رست قهوه و مقدار کافئین موجود در فنجان قهوه وجود دارد؟

یکی از دلایل استفاده و نوشیدن قهوه، کافئین موجود در آن است زیرا کافئین به دلیل نحوه عملکرد و خواصی که دارد به عنوان ماده‌ای برای افزایش انرژی و تمرکز شناخته می‌شود. 

یکی از سوالاتی که بیشتر اوقات برای دوستداران قهوه به وجود می‌آید ارتباط میزان کافئین یک فنجان قهوه با میزان رست دانه‌های قهوه‌ی استفاده شده در یک فنجان است. موضوعی که ما در این مقاله به آن پرداخته‌ایم و سعی کرده‌ایم آن را به صورت کامل برای شما شرح دهیم.

یکی از خواص مهم قهوه که شاید معروف‌ترین و شناخته شده ترین خاصیت آن باشد، هوشیار نگه داشتن و افزایش تمرکز است که در نتیجه آن حالت بی‌خوابی به انسان دست می‌دهد. اگر تاریخچه‌ی قهوه در جهان را مطالعه کنید متوجه می‌شوید که در داستان‌های پیدایش قهوه؛ همین حالت هوشیاری به عنوان یکی از اصلی‌ترین دلایل کشف این نوشیدنی شگفت انگیز شناخته می‌شود.

اما چرا قهوه باعث بیداری می‌شود؟

حالت هوشیاری و بی‌خوابی که پس از نوشیدن قهوه به ما دست می‌دهد به دلیل وجود کافئین در قهوه است و یکی از خواص اصلی کافئین افزایش تمرکز و هوشیاری است.

اگر به دنبال افزایش انرژی بدنتان هستید و یا فقط در پی لذت بردن از نوشیدن یک فنجان قهوه هستید، مهم است که بدانید کافئین از کجا می‌آید و چه نوع قهوه‌‌ای را باید انتخاب کنید تا مقدار کافئین مورد نظر شما را داشته باشد.

کافئین چیست؟

در مختصر‌ترین توضیح ممکن، کافئین یک ماده قلیایی و محرک روانشناختی بدون بو است که می‌تواند سیستم عصبی مرکزی را تسریع کند. علاوه بر قهوه، کافئین معمولاً در چای، کاکائو و به عنوان افزودنی در نوشیدنی‌ های انرژی زا یا داروها وجود دارد.

میزان تأثیر کافئین بر سیستم عصبی مرکزی بدن، می‌تواند به طور قابل توجهی در هر فرد متفاوت باشد و به همین دلیل است که برخی از افراد قهوه با کافئین بالا مصرف می‌کنند و برخی دیگر قهوه بدون کافئین مصرف می‌کنند. برخی از افراد ممکن است بلافاصله پس از نوشیدن یک فنجان قهوه با کافئین زیاد بتوانند به خواب روند، در حالی که برخی دیگر از افراد که حساسیت بیشتری به کافئین دارند و به راحتی تحریک می‌شوند پس از مصرف قهوه با کافئین دیگر نمی‌توانند به راحتی به خواب روند.

تاثیر رست قهوه بر میزان کافئین قهوه

فاکتورهای زیادی بر مقدار کافئین انواع قهوه تاثیر‌گذار است که در هنگام خرید قهوه باید به آن‌ها توجه کنید. از جمله آن‌ها می توان به نوع دانه، میزان رست، روش دم آوری و درجه آسیاب پودر قهوه اشاره کرد.

تاثیر دانه قهوه بر میزان کافئین

هنگام انتخاب دانه قهوه، ضروری است که به نوع قهوه‌ی مصرفی دقت کنید زیرا گیاهان قهوه به دو نوع عربیکا و روبوستا تقسیم می‌شوند.

قهوه‌‌های عربیکا از کیفیت بالاتری برخوردار هستند. اما در مقابل پرورش دانه‌ های قهوه روبوستا راحت‌تر است و دو برابر قهوه‌های عربیکا حاوی کافئین هستند. جهت آشنایی بیشتر با انواع قهوه مقاله "معرفی قهوه عربیکا و روبوستا" را مطالعه کنید. 

یک تصور رایج وجود دارد که افراد تصور می‌کنند که قهوه‌‌هایی که به صورت تیره رست داده می‌شوند و رنگ آن‌ها پررنگ‌تر است؛ طعم قوی‌تر و کافئین بیشتری در خود دارند.

از سویی دیگر یک دیدگاه مخالف هم وجود دارد که بر این باور است، قهوه دارای رست روشن، حاوی کافئین بیشتری است زیرا برای مدت زمان کوتاه تری رست داده شده و حرارت دیده است و به همین دلیل کافئین کمتری از آن سوخته است. اما به نظر می رسد که هر دو فرض نادرست است.

در طی فرآیند رست قهوه، مقدار کافئین قهوه نسبتاً ثابت باقی می‌ماند. آنچه که در واقع هنگام رست قهوه تغییر می‌کند، طعم و مقدار کافئین در حجم و وزن دانه قهوه است. دانه قهوه وقتی رست داده می‌شود، مقداری از رطوبت و جرم کلی خود را از دست می دهد و سبک‌تر می‌شود. یعنی در یک کیلو قهوه رست داده شده تعداد دانه‌های بیشتری نسبت به یک کیلو قهوه رست داده نشده وجود دارد و دانه‌های بیشتر به معنای کافئین بیشتر است. دانه‌های قهوه‌ای که تیره رست داده شده یا از شکاف دوم گذشته باشند، وزن آنها به مراتب سبک تر از رست‌های روشن است و در یک کیلو گرم از این دانه‌ها تعداد دانه‌ی بیشتری وجود دارد. پس هنگام خرید قهوه به میزان رست قهوه و سبک‌تر بودن دانه‌ها توجه کنید.

چگونه مصرف کافئین خود را به حداکثر برسانیم (یا به حداقل برسانیم)؟

حال که فهمیدیم رست دادن قهوه بر روی کافئین دانه قهوه تأثیر نمی‌گذارد، این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان مقدار کافئین دانه‌های قهوه را مطابق سلیقه خود تعیین کنیم تا از خواص قهوه بیشترین استفاده را ببریم؟

کافئین مصرفی توسط رست دادن قهوه مشخص نمی‌شود، بلکه به مقدار قهوه‌ای که برای دم کردن استفاده می‌کنیم هم بستگی دارد. وزن کردن و آسیاب کردن دانه‌ های قهوه قبل از فرایند تهیه و دم کردن قهوه می‌تواند در مدیریت میزان کافئین مصرفی ما بسیار تاثیرگذار باشد.

از آنجا که وزن دانه‌های قهوه‌‌های رست تیره کمتر از قهوه‌‌های رست روشن است پس در وزن یکسان از پودر قهوه، تعداد دانه‌های بکار رفته در قهوه با رست تیره بیشتر از قهوه با رست روشن است.

به طور مثال ۱۰۰ گرم دانه قهوه با رست تیره حاوی تعداد دانه‌ها و در نتیجه میزان کافئین بیشتری نسبت به ۱۰۰ گرم دانه قهوه با رست روشن است.                                                                                         

هنگامی که قهوه خود را اندازه گرفتید، اکنون می توانید به نوع آسیاب، دمای آب و زمان دم کردن قهوه تمرکز کنید. توضیح ساده اینکه، هرچه آسیاب قهوه ریزتر، درجه حرارت بیشتر و زمان دم کشیدن قهوه بیشتر باشد، فنجان قهوه شما کافئین بیشتری خواهد داشت.

اکنون با رعایت این موارد، می‌توانید یک فنجان قهوه با کیفیت با مقدار کافئین مورد علاقه خود را داشته باشید.